“Van evolutionaire mens → moderne mens → ontregelde mens → herstellende mens“
1️⃣ Het vertrekpunt: de mens als evolutionair wezen
⏳ 99,9% van onze tijd als soort
De Homo sapiens bestaat ±300.000 jaar.
Daarvan leefden we:
- 95% als jager-verzamelaar
- in kleine groepen
- met:
- natuurlijke licht-donker cycli
- episodisch eten
- veel bewegen, weinig slopen
- acute stress, veel herstel
- diepe nachtrust
👉 Ons zenuwstelsel, hormonen, immuunsysteem en metabolisme zijn hierop afgestemd.
Dit is de biologische basislogica → oerlogica.
2️⃣ Eerste breuk: de landbouwrevolutie (±10.000 jaar geleden)
🌾 Wat veranderde er?
- van divers → monocultuur
- van jagen → granen
- van mobiliteit → sedentair leven
- van episodisch → dagelijks eten
- van natuurlijke schaarste → relatieve overvloed
🧬 Biologisch effect
- selectiedruk op:
- lactose
- zetmeelvertering
- maar:
- circadiaans systeem bleef gelijk
- stress- en herstelmechanismen bleven gelijk
- ontstekingsgevoeligheid bleef
👉 Dit was de eerste mismatch, maar nog beheersbaar:
- voedsel was onbewerkt
- geen kunstlicht
- veel fysieke arbeid
- natuurlijke grenzen bleven bestaan
3️⃣ Tweede breuk: industriële revolutie (±200–300 jaar geleden)
🏭 Wat kwam erbij?
- geraffineerde suiker
- witte bloem
- mechanisatie
- fabrieksritmes
- minder beweging
- begin van klok-gedreven leven
🧠 Effect op de mens
- energie continu beschikbaar
- werk losgekoppeld van daglicht
- eerste chronische stress
- eerste metabole ziekten
Maar nog steeds:
- weinig schermen
- duidelijke dag/nacht
- voedsel was nog herkenbaar voedsel
👉 De mens begon te compenseren, maar kon nog herstellen.
4️⃣ Derde breuk: de digitale revolutie (±30–40 jaar geleden)
Hier wordt het echt fundamenteel.
💻 Wat is er radicaal veranderd?
- 24/7 kunstlicht
- continue cognitieve prikkels
- constante informatie-inname
- geen natuurlijke pauzes meer
- werk volgt geen biologisch ritme
- sociale prikkels zonder fysieke nabijheid
En recent:
- smartphone = computer in je zak
- notificaties = micro-stress, continu
- geen leegte meer
- geen herstelmomenten
👉 Dit is evolutionair volledig nieuw.
5️⃣ Vierde breuk: ultrabewerkt voedsel + digitale mens
🍔 Highly processed food
- ontworpen om:
- snel
- goedkoop
- hyper-smakelijk
- verslavend
- ontkoppeld van:
- verzadiging
- seizoenen
- energiebehoefte
🧬 Biologisch effect
- glucosepieken
- insuline-resistentie
- inflammatie
- ontregeling van hongerhormonen
In combinatie met:
- zitten
- stress
- slaaptekort
- schermlicht
👉 Perfecte storm voor chronische ontregeling.
6️⃣ De kern van het probleem (samengevat)
Onze omgeving is in 200 jaar sneller veranderd
dan onze biologie in 200.000 jaar kan bijhouden.
Dit veroorzaakt:
- chronische stress
- metabole ziekten
- burn-out
- depressie
- auto-immuunproblemen
- “vage klachten”
Niet omdat mensen zwak zijn,
maar omdat ze tegen hun biologie in leven.
7️⃣ Oerlogica als corrigerend raamwerk
Hier wordt oerlogica meer dan een term.
🧭 Oerlogica =
het bewust herstellen van evolutionaire randvoorwaarden
binnen een moderne wereld.
Niet terug naar de oertijd, maar:
- oude logica + nieuwe middelen
8️⃣ De 5 pijlers van verbrede oerlogica
🌞 1. Ritme boven snelheid
- dag ≠ nacht
- actie ≠ herstel
- werk ≠ altijd bereikbaar
🍽️ 2. Episodische input
- eten in blokken
- informatie in blokken
- sociale prikkels in blokken
🏃 3. Beweging als achtergrond, niet als project
- lopen
- houding wisselen
- geen “alles compenseren in de sportschool”
🛌 4. Herstel als primair proces
- slaap
- rust
- leegte
- verveling (zeer onderschat)
🧠 5. Beperking van cognitieve overbelasting
- minder notificaties
- minder schermen ’s avonds
- minder “always on”
9️⃣ Waar technologie nu wél past (belangrijk)
Technologie is niet de vijand — ontkoppelde technologie is dat wel.
Oerlogica + technologie werkt als:
- technologie meet
- oerlogica interpreteert
- mens beslist
Voorbeelden:
- HRV → herstel checken
- slaapdata → ritme herstellen
- CGM → voedselkeuzes verfijnen
🔟 Oerlogica als leidraad voor mensen (krachtig)
Je kunt oerlogica inzetten als:
- 🧭 levenskompas
- 🧱 fundament onder keuzes
- 🔄 correctiemechanisme bij vastlopen
Met steeds dezelfde vraag:
“Zou dit logisch zijn voor een menselijk lichaam?”